Το φασουλόρυζο είναι από αυτά τα απλά, καθησυχαστικά φαγητά που εμφανίζονται την κατάλληλη στιγμή—στη μέση του χειμώνα, στην καρδιά της εποχής του λιομαζώματος. Ενώ η παραδοσιακή φασολάδα είναι παρούσα σχεδόν σε κάθε κρητικό σπίτι, το φασουλόρυζο ήταν η πρακτική – και πολύ νόστιμη – λύση για να αξιοποιηθούν τα φασόλια που περίσσεψαν από την προηγούμενη μέρα.

Πιο εύκολο στη μεταφορά από τη φασολάδα και εξίσου χορταστικό, έγινε το φαγητό που έπαιρναν μαζί τους οι εργάτες στο λιόφυτο. Άλλοι προτιμούν τα μαυρομάτικα, άλλοι τα άσπρα φασόλια, όμως η συνταγή μένει πάνω-κάτω η ίδια: τα φασόλια «πληθαίνουν» με ρύζι και το αποτέλεσμα είναι ένα πιάτο γευστικό και ζεστό, γεμάτο χειμωνιάτικες αναμνήσεις.

Υλικά:

• ½ κιλό φασόλια μαυρομάτικα

• 2 κούπες ρύζι καρολίνα

• ½ μάτσο μάραθο ψιλοκομμένο

• 1 κουταλιά σούπας πελτέ

• 1 ξερό κρεμμύδι τριμμένο

• ½ κούπα ελαιόλαδο

• Αλάτι, πιπέρι

Διαδικασία:

Καθαρίζουμε και μουλιάζουμε τα φασόλια για 2 ώρες. Τα βράζουμε για περίπου 30 λεπτά και τα στραγγίζουμε. Σε μια κατσαρόλα, ζεσταίνουμε το λάδι και ρίχνουμε το κρεμμύδι και τον μάραθο. Τα σοτάρουμε σε μέτρια φωτιά μέχρι να μαλακώσουν και να πάρουν χρώμα.

Προσθέτουμε τα φασόλια, νερό σε αναλογία 3 προς 1 (σε σχέση με το ρύζι) και τον πελτέ. Μόλις πάρει βράση, ρίχνουμε το ρύζι και αφήνουμε να σιγοβράσει για περίπου 30 λεπτά. Όταν το ρύζι είναι έτοιμο, προσθέτουμε αλάτι και πιπέρι, το αφήνουμε να πάρει ακόμη μια βράση και το κατεβάζουμε από τη φωτιά.

Σκεπάζουμε την κατσαρόλα με μια λευκή πετσέτα και μετά με το καπάκι της, για να «ηρεμήσει» το φαγητό και να δέσουν τα αρώματα.

Σερβίρουμε το φασουλόρυζο ζεστό, με λίγο ελαιόλαδο από πάνω και καλό ψωμί στο πλάι.

—Λένα Ηγουμενάκη
Πρόεδρος του Συλλόγου Φεστιβάλ Κρητικής Κουζίνας