Μία μνημειακή πύλη ύψους 6 μέτρων και δύο περίτεχνα ξύλινα θυρόφυλλα προϊδεάζουν για τον θησαυρό που κρύβεται πίσω από τον μαντρότοιχο του Μετοχιού Ησυχάκη στον Κάμπο των Χανίων. Πρόκειται για τον μοναδικό στην Ελλάδα αναγεννησιακό κήπο, σχεδιασμένο στα τέλη του 16ου αιώνα με βάση ιταλικά αρχιτεκτονικά πρότυπα. Πολλά από τα χαρακτηριστικά του στοιχεία χάθηκαν στο πέρασμα των αιώνων, αλλά κάποια σώζονται ακόμα.

Ανάμεσά τους, ο κήπος των εσπεριδοειδών, δέντρων που τον 17ο αιώνα ταυτίζονταν με την προστασία της υγείας και παράλληλα μαρτυρούν το ήπιο κλίμα της περιοχής. Στα δεκάδες μετόχια του εύφορου Κάμπου ευδοκιμούν άλλωστε δέντρα και φυτά σχεδόν από κάθε γωνιά του πλανήτη: από αβοκάντο και μάνγκο, μέχρι τσιριμόγιες και λίτσι. Ο αρχικός κήπος έδινε έμφαση στη συμβολική σημασία των δέντρων και περιλάμβανε δάφνες και κυπαρίσσια, ενώ τον δρόμο που οδηγούσε στην κεντρική πύλη σηματοδοτούσαν δύο σειρές από χουρμαδιές.

Τυπικά των αναγεννησιακών κήπων ήταν και τα παρτέρια με τριανταφυλλιές, καθώς και οι χώροι στους οποίους δίνονταν υπαίθριες θεατρικές παραστάσεις για έναν στενό κύκλο προσκεκλημένων. 

Το φθινοπωρινό πρωινό που επισκέφτηκα το μετόχι μετά από ειδική συνεννόηση με τον σημερινό του ιδιοκτήτη, τα κίτρινα φύλλα των δέντρων καθρεφτίζονταν στα νερά της κοιλόκυρτης δεξαμενής, μέσα στην οποία κολυμπούσαν κάποτε ψάρια. Πρόκειται για μια ιταλική peschiera ασυνήθιστου σχήματος, που μαζί με ένα μεγάλο κλουβί για πουλιά έφερναν στον κήπο το στοιχείο της πανίδας.

Ο περίτεχνος σχεδιασμός της δεξαμενής αυτής θα αποτέλεσε οπωσδήποτε έργο έμπειρων μαστόρων της εποχής.

Με αντίστοιχη προσοχή δούλεψαν οι σιδηρουργοί των Χανίων τους 2.000 ειδικά σχεδιασμένους γάντζους που χρειάστηκαν για το δέσιμο των φυτών στους πέτρινους τοίχους. 

Ο κήπος είχε βέβαια και το δικό του αναγεννησιακό μυστικό: έναν giardino segretο. Μέσα

στον μαντρότοιχο του μυστικού αυτού κήπου καλλιεργούνταν οπωροκηπευτικά και φαρμακευτικά βότανα για χρήση της οικογένειας Ησυχάκη. Ποτέ δεν θα μάθουμε αν η δεξαμενή που φιλοξενεί στο εσωτερικό του, κατασκευασμένη το 17^ο αιώνα, αποτέλεσε την πρώτη πισίνα του νησιού.

Πηγή: «Χειροποίητη Κρήτη», Ισαβέλλα Ζαμπετάκη, Περιφέρεια Κρήτης